Sağlık Bakanlığı, sağlık tesisleri bünyesinde bulunan yoğun bakım ünitelerinin amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını araştırdı. Çalışma kapsamında kamu, üniversite ve özel hastanelerdeki erişkin, yenidoğan ve çocuk yoğun bakım üniteleri denetlendi. Denetim sonucu düzenlenen 113 sayfalık ‘Yoğun Bakım Üniteleri Tıbbi Denetim Raporu’na göre erişkin ve çocuk yoğun bakım ünitelerine yatırılan her 100 hastanın 19’u gereksiz yatırıldığı tespit edildi.

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Denetim ve Değerlendirme Daire Başkanlığı, ‘Yoğun Bakım Üniteleri Tıbbi Denetim Raporu’ hazırladı. Kamu, üniversite ve özel tüm yataklı sağlık tesisleri bünyesinde bulunan yoğun bakım ünitelerinde (Koroner ve KVC YBÜ’leri hariç) yatış endikasyonlarının uygun olup olmadığı incelenen raporda, yoğun bakımların amacına uygun bir şekilde kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesi için denetimler gerçekleştirildi. Denetim sonucunda tüm illerde yoğun bakım ünitelerinin yeniden yapılandırılmasına ışık tutacak; hasta yatışlarının endikasyona uygun yapılıp yapılmadığının, yoğun bakım ünitelerinin alt yapı ve mortalite oranlarının, yoğun bakım ünitelerinin yatak sayısı ve yatak dağılımının kullanım şartlarına uygunluğunun değerlendirilmesi yapıldı. Bundan sonra yapılacak denetimlerle karşılaştırmalar sonucunda varılan nokta belirlenecek. Denetim sonucu düzenlenen 113 sayfalık rapor her ilin il sağlık müdürlükleri ve kamu hastaneler birliği genel sekreterliklerine gönderildi.

Denetim çalışmaları yoğun bakımlarda hasta yatışlarının uygun yapılıp yapılmadığını değerlendirmek ve hastanın durumuna uygun basamakta yatması için gerekli tedbirleri almak ve gerektiğinde hastaların yatış profiline bakarak ihtiyaç duyulan ölçüde kapasiteyi artırmak amacıyla yürütüldü. Yine II. Basamak ve III. Basamak yoğun bakım yatak dağılımlarını ve yatak doluluk durumlarını tespit etmek, il ve bölge düzeyinde ihtiyaca göre basamaklar arasında kapasite dağılımını yeniden gözden geçirmek için yapılan bu denetimde önemli sonuçlar elde edildi. Ülkemizde yoğun bakım hizmetlerinin sunumu, ‘erişkin’ ve ‘yenidoğan’ yoğun bakım ünitelerinde (I. II. III. Basamak), ‘çocuk’ yoğun bakım ünitelerinde (II. ve III. basamak) şeklinde verilmekte. Ülke genelinde erişkin yoğun bakım yatak sayısı Sağlık Bakanlığı, üniversite ve özel toplamı 13 bin 841 iken, yenidoğan yoğun bakım yatak sayısı Sağlık Bakanlığı, üniversite ve özel toplam 6 bin 850 ve çocuk yoğun bakım yatak sayısı Sağlık Bakanlığı, üniversite ve özel toplam 714 olmak üzere toplam 21 bin 405 yoğun bakım yatağı bulunuyor.

Rapor kapsamında 890 hastanede yoğun bakım ünitelerinde toplam 8 bin 593 hasta yatış esnasında anlık, 8 bin 280 hasta ise dosya üzerinden olmak üzere toplam 16 bin 959 hasta değerlendirildi. Erişkin Yoğun Bakım Ünitelerinde toplam 7 bin 902 hasta değerlendirilirken, bunlardan yüzde 58’i yatan hasta anlık olarak; yüzde 42’si daha önceden yatmış hasta dosya üzerinden incelendi. Değerlendirilen hastaların yüzde 50,2’si Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde, yüzde 29,1’i özel hastanelerde ve yüzde 20,7’si üniversite hastanelerinde yatan hastalardan oluşturdu. Hasta gruplarının yaş aralıklarına göre dağılımlarına bakıldığında yüzde 25,5’inin 70-79 yaş, yüzde 18’inin 60-69 yaş, yüzde 19,7’sinin 80-89 yaş ve yüzde 11,1’inin 50-59 yaş aralığında bulunduğu gözlendi. Yoğun Bakım Ünitesi’nde (YBÜ) yatan hastaların ortalama yatış gün sayıları incelendiğinde en az bir gün yatan hastaların yüzde 35,6’sı 1-3 gün, yüzde 37,1’i 4-10 gün ve yüzde 19,9’u ise 11-30 gün kaldıkları anlaşıldı. Bu durumda mevcut yatakların yüzde 63’ünün en az 4 gün ve üzeri sürelerde kullanıldıkları görüldü.

YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE EN FAZLA GEREKSİZ YATIŞ İZMİR’DE

Erişkin YBÜ denetim verilerine göre Türkiye genelinde yoğun bakım hastalarının II. basamakta yüzde 33 oranında, III. basamakta da yüzde 34 oranında uygunsuz yatırıldığı tespit edildi. Başka bir ifadeyle II. basamak yoğun bakımda yatırılan her 100 hastanın 19’u gereksiz yatarken 14’ünün de III. basamak yoğun bakımda yatmasının uygun olacağı belirlendi. II. basamak yoğun bakım ünitelerinde en fazla gereksiz yatışın İzmir’de (yüzde 28,8), en fazla uygunsuz yatışın da yine İzmir’de (yüzde 44,1) olduğu, III.Basamak Erişkin YBÜ’lerinde ise en fazla gereksiz yatışın İzmir’de (yüzde 15), En fazla uygunsuz yatışın ise İstanbul’da (yüzde 39,2) olduğu görüldü.

.